Spraak- en taalontwikkeling
Leren praten
Als ouder kun je enorm veel doen om je kind te helpen bij het leren praten. Je kind begint de eerste woordjes te zeggen als het één tot anderhalf jaar oud is. Als je kind vier jaar wordt, kan het al (eenvoudige) zinnetjes maken.
Wanneer je dagelijks veel aandacht besteedt aan praten met je kind en luisteren, dan leert het steeds beter praten. Hieronder vind je handige tips om je peuter te helpen bij het leren praten.
Hoe kun je jonge kinderen, tot drie jaar, helpen met leren praten?
- Vertel steeds wat je aan het doen bent of wat je denkt en voelt. Benoem de voorwerpen waarmee je bezig bent. Bijvoorbeeld: 'Ik vouw je pyjama op.' Of: 'Wat is het mooi weer!' Benoem ook voorwerpen waar je kind naar kijkt of waar het belangstelling voor heeft.
- Kijk naar de gebaren en lichaamstaal van je kind.
- Luister naar de woorden van je kind, terwijl je het aankijkt en geduldig wacht tot het is uitgesproken.
- Probeer altijd te begrijpen wat je kind bedoelt.
- Herhaal wat je kind zegt in goed Nederlands. Zegt je kind 'balle', zeg dan: 'Goed zo, een ballon.' Zegt je kind: 'auto rijde', zeg dan: 'De auto rijdt' of 'De auto rijdt op de weg.'
- Praat tegen je peuter en geef het goede voorbeeld. Het is beter om geen kinderachtige taal te gebruiken, maar de dingen bij de juiste naam te noemen en goede (het liefst korte) zinnen te gebruiken. Dat wil bijvoorbeeld zeggen dat je een hond geen 'woefwoef' noemt.
- Blader samen met je kind door een plaatjesboek en ga in op de reacties van je kind op het boek. Vertel wat je zelf ziet en moedig je kind aan om te vertellen wat het ziet. Dit kun je doen door vragen te stellen. Prijs je kind als het antwoord probeert te geven, en herhaal wat het zei. Je peuter leert veel van korte gesprekjes. Het gaat vooral om het samen plezier beleven aan het boek.
- Lees vaak samen met je kind, liefst ook op een vast tijdstip (bijvoorbeeld voor het slapengaan).
- Geef je kind de tijd om te reageren.
- Speel met je kind.
- Laat je kind veel spelen met leeftijdsgenootjes.
Hoe kun je kinderen tussen de drie en vier jaar stimuleren?
- Praat veel met je kind, luister goed en beantwoord vragen. Stel zelf ook vragen, en vraag naar de mening van je kind.
- Praat over wat jullie gaan doen.
- Ga op vaste momenten met je kind in gesprek, zoals tijdens het eten en bij het naar bed gaan. Laat je kind vertellen wat het gedaan heeft. Vertel ook wat jij gedaan hebt.
- Speel samen veel spelletjes waarbij je van beurt moet wisselen. Rollenspellen zijn ook heel leerzaam.
- Voer een dagelijks ritueel in, zoals samen lezen of een liedje zingen voor het slapengaan.
- Lees regelmatig voor. Praat samen over het verhaal of laat je kind het navertellen.
- Laat je kind veel spelen met leeftijdsgenootjes.
Verlegenheid
Ieder kind is wel eens verlegen. Besteed er niet te veel aandacht aan, maar probeer je kind te helpen. Praat je kind wel met mensen die het kent, maar gaat het 'op slot' bij vreemde mensen of in bepaalde situaties? Dan kan er meer aan de hand zijn dan gewone verlegenheid; je kind kan last hebben van selectief mutisme.
Wil je meer weten over de ontwikkeling van je peuter?
Als je vragen hebt over de spraak- en taalontwikkeling van je peuter, ga dan naar je huisarts, een logopedist of het consultatiebureau.
