Sociaal-emotionele ontwikkeling
Identiteit
'Identiteit': je hoort er best vaak over, maar wat betekent het eigenlijk? Veel jongeren omschrijven identiteit als: dat wat mij, 'mij' maakt.
Wat hoort er bij identiteit?
Bij je identiteit horen dingen als:
- alles wat je leuk vindt,
- hoe je met elkaar omgaat,
- wat je jezelf als doel stelt.
Hoe ontwikkelt je identiteit?
Je identiteit ontwikkelt zich in de loop van de tijd. Bijvoorbeeld door de mensen met wie je omgaat. Maar ook door wat je meemaakt in je leven. En door dingen waar jij geïnteresseerd in raakt.
Het is best lastig om erachter te komen wat je zelf belangrijk vindt. Soms baseer je je vooral op wat anderen vinden en denk je eigenlijk te weinig na over wat je zelf leuk vindt.
Krijg jij vaak te horen wat je moet doen en wat je moet vinden? Dan is het moeilijk om zelf een mening te vormen en om jezelf goed te leren kennen. Misschien voel je je zelfs wat verloren, omdat je niet goed weet wat je doel is in het leven.
Steun of afkeuring
Andere mensen kunnen je helpen om je eigen identiteit te ontwikkelen. Maar ze kunnen het ook juist tegenwerken.
Misschien heb jij te maken met veel weerstand. Dan kan het best lastig zijn om je eigen identiteit te ontdekken en te ontwikkelen. Je hebt de steun van andere mensen juist hard nodig. Als je familie en vrienden commentaar hebben op jouw keuzes, kan dat moeilijk zijn. Of als jouw ouders de keuzes die jij maakt afwijzen. Misschien voel je zelfs groepsdruk, omdat je het gevoel hebt dat je niet mag kiezen wie jij echt wilt zijn. Dat kan je een gevoel van onveiligheid geven of je voelt je misschien achtergesteld. Probeer dan steun te vinden bij mensen die het beste met je voor hebben.
Gelijkgestemde vrienden
Meestal kun je het goed vinden met mensen die een zelfde soort identiteit hebben als jijzelf, mensen die een beetje op je lijken. Je vindt ze vaak vanzelf op school of via je bijbaan.
Je kunt natuurlijk ook actief op zoek gaan naar mensen met een vergelijkbare identiteit. Je kunt bijvoorbeeld lid worden van een sportvereniging of hobbyclub. Of je kunt je aansluiten bij een vrijwilligersorganisatie waar je achter staat. Het geeft een gelukkig gevoel als je je bezighoudt met zaken die jij belangrijk vindt.
Online vrienden
Lukt het niet om in je directe omgeving mensen te vinden die jouw belangstelling delen? Dan kun je ook online op zoek gaan naar mensen die dezelfde dingen als jij belangrijk vinden. Soms ontstaan er zelfs online vriendschappen. Natuurlijk moet je wel voorzichtig zijn met online contacten, want er zitten ook risico's aan online vriendschappen.
Een rolmodel
Sommige jongeren voelen zich zo verbonden met bepaalde mensen, zoals een popidool of sporttrainer, dat die persoon een rolmodel wordt. Ze kleden of gedragen zich als hun voorbeeld en houden zich met dezelfde maatschappelijke zaken bezig. Een rolmodel heeft een voorbeeldfunctie. Meestal omdat die persoon een eigenschap of kwaliteit heeft die je aanspreekt. Als je je laat inspireren door je rolmodel heeft dat invloed op de ontwikkeling van je identiteit.
Tips
Vind je het moeilijk om je eigen identiteit te ontwikkelen? Om te ontdekken wie jij echt wilt zijn en waar je voor staat? Misschien heb je iets aan de volgende tips die jongeren elkaar geven:
- Vraag jezelf af: 'Waar word ik gelukkig van? Wat zijn de dingen waar ik me voor wil inzetten?'
- Trek je niet te veel aan wat andere mensen zeggen of doen. Jij mag je eigen keuzes maken.
- Zorg dat je iemand hebt waar je op kunt vertrouwen en bouwen.
- Denk na over de mensen die je proberen tegen te houden om je eigen identiteit te ontwikkelen. Hoe belangrijk zijn die mensen voor je of kun je ze loslaten?
- Toon respect naar anderen. Ook zij hebben een eigen identiteit die voor hen belangrijk is.
- Wil je dingen veranderen, zodat je kunt worden wie je wilt zijn? Begin met het veranderen van kleine dingen, begin niet te groot.
- Houd er rekening mee dat andere mensen misschien moeten wennen aan jouw veranderingen.