Psychosociale ontwikkeling

Groepsdruk

Laat je je wel eens overhalen om iets te doen wat je niet wilde? Maar deed je het toch omdat de rest van de groep het ook deed? Groepsdruk komt in bijna elke groep voor. Soms ben je je er niet eens van bewust. Maar hoe blijf je de baas over jezelf?

Wat is groepsdruk?

Elke groep mensen heeft zijn eigen regels. Als groep bepaal je wat je wel en wat je niet doet. Als lid van de groep doe of laat je makkelijker dingen dan wanneer je alleen bent. Dit doe je omdat je er graag bij wilt horen. Groepsdruk kan ook plaatsvinden via social media, zoals Whatsapp of Instagram.

Positieve kant van groepsdruk

Als groep sta je sterk. Je kunt elkaar helpen op school, of aanmoedigen op het sportveld. Met je vrienden kun je van alles bespreken. Je kunt ook leren van je vrienden. Vinden ze dat je iets niet goed doet, dan zullen ze je dat vertellen. Ook als je iets leuk en spannend vindt, maar je het normaal niet zou doen als je alleen bent, dan kan je vriendengroep je die extra zet in de rug geven. Dat is positief.

Wat als het negatief is?

Erbij willen horen en daarvoor alles over hebben, kan ook slecht uitpakken. Anderen in jouw groep kunnen dingen doen die niet mogen of niet goed zijn. Dringen zij er op aan dat jij meedoet, dan is dat niet prettig. Het kan zelfs schadelijk zijn. Denk maar eens aan gaan roken, drinken of met z'n allen iemand pesten. Het is moeilijk om tegen groepsdruk in te gaan. Jongeren zijn vaak bang om hun vrienden te verliezen als ze niet meedoen. Probeer maar eens de andere kant op te lopen, als jouw groep iets doet wat jij niet wilt.

Nadelen van meegaan met de groep:

Je verliest de controle over jezelf.
Je kunt problemen thuis krijgen, of met je school of andere instanties.
Je kunt je laten overhalen om alcohol of drugs te gebruiken.
Je kunt betrokken raken bij overtredingen van de groep.

Denk na en spreek je uit

Als je last hebt van de druk, kunnen deze tips helpen:

Maak van tevoren afspraken met jezelf over wat je wel en niet wilt. Als je goed weet waar je grens ligt, ga je er minder snel in mee.
Vertel de groep dat je zelf wilt besluiten of je meedoet en dat je daarvoor tijd nodig hebt.
Zit je in een situatie waarin je meteen moet besluiten, loop dan weg.
Vraag één van de vrienden die je vertrouwt, of deze met je wil praten.
Neem altijd je eigen besluit, ook als de groep dat niet leuk vindt. Durf nee te zeggen.
Praat ook eens met een buitenstaander over jouw vriendengroep.

Hulp vragen

Vind je het moeilijk om met de druk om te gaan? Vraag dan om hulp. Ook als je bang bent vrienden te verliezen, is het beter om voor jezelf op te komen. Praat met je ouders of andere mensen in je omgeving over hoe je met de druk om kunt gaan. Ook je mentor of de vertrouwenspersoon van school kan je advies geven. Je kunt ook bellen met De Kindertelefoon: 0800-0432. Op Kindertelefoon.nl kun je met hen chatten. Ben je ouder dan 18, kijk dan op Allesoké.nl of bel 0800-0450.

Training of cursus volgen

Voel jij je onzeker en vind je het moeilijk om voor jezelf op te komen? Dan kun je een training of cursus volgen waarin je leert weerbaarder te worden, of assertiever. Dat betekent dat je beter kunt aangeven wat je grenzen zijn. Vraag hiernaar bij je huisarts of je vertrouwenspersoon op school.

Hoe help je een ander?

Zie je dat een ander onder druk wordt gezet, dan kun je diegene helpen:

Probeer de anderen te overtuigen je vriend met rust te laten.
Neem diegene mee naar een andere plek.
Luister goed naar wat hij zegt en laat weten dat je hem steunt.
Daarmee laat je zien dat je als vriend het beste voor een ander wilt.